Advert

Engelli bireyler ve bakım veren yakınları mağdur

Memur ve emekli maaşına yüzde 30 zam, engelli bireylere ödenen aylıkları ve bakım aylıklarını da asgari ücretin altında bıraktı. 2023’te en yüksek engelli aylığı 2 bin 392 TL, bakım aylığıysa 4 bin 336 TL oldu.

EKONOMİ - 06-01-2023 09:28

Engelli bireyler ve bakım veren yakınları mağdur

Diken’e konuşan Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği Başkanı ve engelli hakları aktivisti Süleyman Akbulut ‘731 bin engelli ve ailesi açlık sınırının altında yaşadığını’ söyledi: “Engelli bireyler ve aileleri temel gereksinimlerini karşılayabilmek için daha fazla gelire ihtiyaç duyuyor.”

 

wiibet.com

Engelli bakımını üstlenen aile yakınları da mağdur ediliyor: Çoğu durumda bir işte maaşlı çalışma olanağından feragat etmektedir. Asgari ücret hakkından dahi feragat ederek, sosyal güvencesi olmayan bir ev işçisine dönüştürülmekte, adeta emeği sömürülmektedir.“

1xbitgiris.org

 

Türk-İş’in 2022 aralık verilerine göre Türkiye’de dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması, yani açlık sınırı 10 bin 600 TL, yoksulluk sınırı da 26 bin 485 TL.

 

Engelli bireylere bağlanan engelli aylığı almanın iki koşulu var: Bunlardan biri engelli bireyin veya ona bakmakla yükümlülüğü bulunan kişilerin sosyal güvencesi bulunmamalı, diğeriyse aile içi toplam gelir asgari ücretin üçte birinden az olmalı.

 

Türkiye’de özellikle son yıllarda asgari ücret açlık sınırına yakın, yoksulluk sınırının da altında oldu.

 

2023’te memur ve emekli maaşlarına yüzde 30 zamla birlikte engellilere ödenecek aylık yüzde 40-60 engelli için 1.593 TL, yüzde 70 ve üzeri engelliler için 2 bin 392 TL oldu.

‘Daha fazla gelire ihtiyaç duyuyorlar’

Akbulut ‘sosyal yardım yoluyla’ açlık sınırın altında kaldıklarını söyledi: “Bu kişilerin engellikten kaynaklanan günlük yaşamlarında katlanmak zorunda oldukları ekstra mali yükümlülükler olduğu için bu sınırlar engelli olmayan kişilere göre daha yüksek. Örneğin SGK’nın geri ödeme bedelleri yetersiz olduğu için ailelerin kendi imkanlarıyla aldıkları özel beslenme ürünleri, tıbbi sarf malzemeleri yüzünden engelli bireyler ve aileleri temel gereksinim bakımından daha fazla gelire ihtiyaç duyuyor.”

 

‘731 bin engelli ve ailesi açlık sınırın altında yaşıyor’

Akbulut şöyle devam etti: “Özellikle yüzde 40-60 arası engele sahip kişiler için durum çok daha vahimdir.Söz konusu aylık çok geniş kitlelerin yararlandığı bir sosyal yardım türüdür. Bu aylıklardan 2021 yılında 731 bin 892 kişi yararlanmaktadır. Buysa 731 bin engelli ve ailesinin açlık sınırının altında yaşadığını ortaya koyuyor. Bu rakama, ailedeki kişi başına aylık gelir miktarı, asgari ücretin 3’te birinin çok az üstünde olduğu için aylıktan yararlanamayan engelliler dahil değildir. Bu durumda olan yüzbinlerce engelli olması kuvvetle muhtemel.”

 

Bakım aylıkları asgari ücretin yarısı

Aynı durum engellilerin bakımıyla ilgilenen yakınlarına verilen bakım aylıkları için de geçerli. Geçen yıl 3 bin 336 TL olarak ödenen evde bakım aylığı 2023 yılında yeni tam tutarıyla birlikte 4 bin 336 TL oldu. Yani asgari ücretin yarısı.

 

Akbulut ailelerin karşı karşıya olduğu sorunu şöyle anlattı: “Engellinin bakımını üstlenen aile yakını çoğu durumda bir işte maaşlı çalışma olanağından feragat etmektedir. Bakım aylığı alan engelli yakını sayısı 559 bin kişidir ve engelli yakınına bakmak isteyen bireyler, asgari ücret hakkından dahi feragat ederek, sosyal güvencesi olmayan bir ev işçisine dönüştürülmekte, adeta emeği sömürülmektedir. 

 

Normal şartlarda bu aylıklar, 2005‘te çıkan Engelliler Hakkında Kanun ve bu kanuna bağlı düzenlemelerle, asgari ücret esas alınarak artırılıyordu. Ancak 2013‘te sessiz sedasız, kamuoyunun gündeminden kaçırılarak yapılan yeni bir düzenlemeyle aylık artışları memur maaş artışına endekslendi. Bu yüzden zaten az olan engelli sosyal ödenekleri, asgari ücrete  göre dahi adeta eridi.”

Neler Söylendi?
DİĞER HABERLER
Hamdi Şenoğlu ve ekibi beraat etti

Hamdi Şenoğlu ve ekibi beraat etti

21-03-2024 - EKONOMİ

İktidar temsilcileri karşıysa, bu kirli girişimin arkasında kimler var?

İktidar temsilcileri karşıysa, bu kirli girişimin arkasında kimler var?

17-03-2024 - EKONOMİ

Tarım arazileri 10 yılda 2,5 milyon dekar azaldı

Tarım arazileri 10 yılda 2,5 milyon dekar azaldı

15-03-2024 - EKONOMİ

Taraflar uzlaştı: Otobüsler çalışacak!

Taraflar uzlaştı: Otobüsler çalışacak!

13-03-2024 - EKONOMİ

Kaynarca’da Cuma günü elektrik kesintisi yapılmasına esnaflar tepki gösterdi

Kaynarca’da Cuma günü elektrik kesintisi yapılmasına esnaflar tepki gösterdi

08-03-2024 - EKONOMİ

kaynarca, sakarya, kaynarcahaber,