AKP İKTİDARININ SON 10 YILDA EKONOMİDE YAPTIĞI YANLIŞLAR
Mevcut iktidar son 10 yılda ekonomide 5 ayrı başlık altında toplayabileceğimiz yanlışlar ve telafi edilmesi çok güç olan hatalar yapmıştır.
1- VATANDAŞLIK VERME:
Devlet tarafından 400 bin dolara kadar gayrimenkulü üç yıl içinde satmamak kaydı ile satın alanlara vatandaşlık verilmiştir. Ülkemizde vatandaşlığı aldıktan sonra üç yıl bekleyip satın aldıkları evleri daha pahalı fiyatlara satanlar, vatandaşlığı almanın yanı sıra bu yöntemle büyük paralarda kazanmışlardır.
2- DIŞ BORÇLANMA :
2000 yılına girerken dış borç stokumuz 103 Milyar Dolardı. 2023 yılı sonu itibari ile 500 Milyar Dolara ulaştı. Bu borçların nereye gittiği halen anlaşılmış değildir. Dış borçlanma üretimde kaliteyi arttırmaya yeni teknolojik gelişmelere gitmediği sürece ekonomiye yük getirir.
3- ÖZELLEŞTİRME:
Özelleştirmenin asıl amacı kamu kesiminin kaynak ayıramadığı üretim kesimlerinin özel sektöre devrederek yeni yatırımlarla, yeni teknolojilerle verimlilik artışı sağlaması ve daha ucuza daha fazla üretim yapılmasının sağlanmasıdır. Türkiye, mevcut iktidar gelinceye kadar devle eliyle kurumuş olduğu tüm tesisleri, işletmeleri, üretim birimlerini içerdeki ve dışardaki işbirlikçilere yok pahasına satmıştır.
4- KUR KORUMALI MEVDUAT :
Faizi düşürerek enflasyonu düşüreceği politikları uygulayanmevcut hükümet faizler düştükçe insanların dövize yöneleceğini hesaplayamamıştır. Dövizdeki aşırı artışı önleyebilmek için kur korumalı mevduat diye bir araç icat edildi.Bu yöntem aslında gerçek enflasyon kadar faizi başka bir ad altında bankalar değil Hazine ve Merkez Bankasına ödetme aracı idi. Bu uygulama Merkez Bankasının dolayısı ile de ülkenin 818 Milyar TL zarar etmesine yol açmıştır.
5- ENFLASYON YÜKSELİRKEN FAİZİ DÜŞÜRME :
2001 yılının sonunda enflasyon yüzde 19, Merkez Bankası politika faizi de yüzde 19 idi. Aynı zamanda enflasyon yükselme eğilimindeydi. O aşamada ‘’ Faiz sebep, enflasyon sonuçtur.’’ İddiası ile faizler düşürülmeye başladı. Sonucunda %8,5’e kadar indirildi. Enflasyon ise %90’a yükseldi. Gerçek enflasyon açıklanandan daha yüksek olduğundan insanlar alınan önemlerin enflasyonu düşüreceğine inanmamakta ve toplumda geleceğe yönelik olumsuz beklentiler devam etmektedir. Bu durum insanları tasarruf etme yerine ellerine geçecek para ile bir an önce dolar, Euro, altın ve konuta yani ihtiyacı olandan fazlasını almaya yöneltmektedir. Bu durumise enflasyonun daha da yükselmesine neden olmaktadır.
Yirmi birinci yüzyılın ilk çeyreğinde ekonomi politikasında Hazine ve Maliye Bakanımızın ne yaptığını bir ekonomist ve maliyeci olarak anlayabilmiş değilim. Ekonomik sıkıntılar içinde yaşamanın ve ayakta kalmayı başarabilmenin sebebinin kayıt dışı ekonominin kayıtlı ekonomiden daha fazla olduğundan kaynaklandığını düşünmekteyim.
Gürkan CANOL
Yeminli Mali Müşavir