Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan (20 Nisan 1933) Tarsus doğumludur. 29 Ocak 2024 te Türk milletine veda etmiştir. Tanınmış bir Türk ekonomi hocasıdır. 1952 yılında Tarsus Amerikan Koleji’nden, 1957 yılında ise Fakültesi’nden Lisans derecesi ile mezun olmuştur. Yayınlanmış 13 kitabı vardır.

1959 sonunda İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü'nde öğretim görevlisi olarak Muhasebe ve Denetim Dersleri vermeye başladı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde 1962'de İşletme Doktoru, 1968'de Doçent ve 1974'te Profesör olmuştur.1968'de İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi'nin kuruluşunda görev almıştır. Güney Afrika’nın iki üniversitesinde ve Almanya’nın Hamburg Üniversitesi’nde de Muhasebe, Denetim ve Finansal Yönetim konularında dersler vermiştir.

1981’de T.C. Danışma Meclisi, Bütçe-Plan Komisyonu Başkanlığı ve 1982-83 döneminde Ulaştırma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.

Bu değerli hocamızın 12 Eylül yönetimince Maliye Bakanlığına getirilmesi yerine Ulaştırma bakanlığına getirilmiş olması  biraz düşündürücüdür..

Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan 2000 yılında emekli oldu.

29 Ocak 2024 tarihinde hayatını kaybetmiştir. 31 Ocak 2024'te Teşvikiye Camii'nden Türk milleti ile helallaşarak ebediyete göç etmiştir.

 

  

Eserlerinin bir bölümü şöyledir

  1. . Muhasebede Denetleme İlkeleri ve Türkiye’deki Uygulamalar, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1971, İstanbul.
  2. Türkiye’de Devlet İşletmeciliği, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1973, İstanbul.
  3.  Sıfır Tabanlı Bütçeleme, İsmail H. Albayrak ile birlikte, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1979.
  4.  Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası I (Bilançonun Açıklanması ve İlgili Yasalar), Haluk Ünal ile birlikte, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1979.
  5. KİT - Türkiye’de ve Dünya’da Kamu İktisadi Teşebbüsleri, Selahattin Özmen ile birlikte, 1981, İstanbul.
  6.  Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Uluslararası Pazarlar, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1982. 14. Atatürk’ün Ekonomik Politikası, İstanbul Üniversitesi, Atatürk Devrimleri Enstitüsü 1980 (ilk bası) İlk baskı. Sonraki bası yılları 1980, 1984, 1992, 1999, 2000, 2007, İstanbul.
  7. 15. Türk Ekonomisinde 1994 Bunalımı,
  8. 17. Atatürk Dönemi Ekonomi Politikaları, 2014, İstanbul.
  9. 18. Enflasyonsuz Türkiye, İstanbul, 2016.
  10. . Türkiye Muhasebe Tarihi ve Mustafa Aydın Aysan, İstanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası Yayın

Peki, ben nereden tanıyorum kendisini ve benim hocamdır diyorum. Hocamızın benim kitaplarımda ve bütçe yazılarımda çok yer almıştır. Beni ilk defa hocamızla Dz. Kuvvetlerimizin unutulmak komutanlarından Oramiral Güven Erkaya tanıştırmıştır. Şimdi onun hikâyesini DENK bütçe Ve Cumhuriyet adlı kitabımın 189. Sayfasından birlikte okuyalım. (1)

Deniz Kuvvetlerinde Sağ. D. Başkanıyım. Kurmay Başkanımız Koramiral Mustafa Turunçoğlu. Disiplinli bir kurmay başkanı idi. Emirlerine karşı gelmek veya yerine getirmemek düşünülemez bile.1986 yılı ortalarında bir gün Kurmay Başkanımızın imzası ile bir emir aldık.  Belirli bir gün ve saatte Genelkurmay Başkanlığı toplantı salonunda Prof. Dr. Mustafa Aysan’ın            “ Atatürk Dönemi Ekonomisi” konulu bir konferansı var. Bütün daire başkanları bu konferansa katılacaklardır. Bunca işimiz var. Çaresiz söylene söylene konferansa katıldım. Ama konferansı dinledikten ve bir takım notlar da aldıktan sonra anladım ki biz subaylar dahi Atatürk’ün en önemli bir tarafını bilmiyormuşuz.  Atatürk Denk bütçeden hiç şaşmamış. 15 Bütçe yapmış. Biri açık 1929 bütçesi. İkisi fazla vermiş. 12 si denk. O dönemde emisyon yok. Enflasyon yok. Deflasyon var.%-35 yani TL miz %35 değer kazanmış. Hiç borç alınmamış. Bütün borçlar taksitlere bağlanmış. Taksitler muntazaman ve vadelerinde ödenmiş. Devlet eliyle demiryolları fabrikalar kurulmuş. YİD gibi ucube dış kaynaklı yatırımlar hiç yok. Özelleştirme hiç yok. Kamuyu doğrudan ilgilendiren işletmeler devletin eline alınmıştır. Devlet Demiryolları ve Devlet Deniz Yolları vs. gibi.

Şimdi diyeceksiniz ki bu bölümün Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan ile ne ilgisi var.

Ben o gün Prof. Dr. Mustafa Aysan’ın konferansını dinledikten sonra denk bütçe taraftarı oldum hala daha bu taraftarlığımdan hiç sapmadım. O konferanstan aldığım hızla “ Gafletteki yöneticilerin Anayasayı ihlal bütçeleri” adlı kitabı yazdım.( 2) Türkiye Cumhuriyetinin bütçeleri hakkında yazdığım 16 kitabım oldu. DENK bütçeden bahsetmeyen kitabım hiç yok. Diyeceksiniz ki bu olayın Oramiral Güven Erkaya ile ne ilgisi var. O zaman Güven Paşa tümamiraldi. Genelkurmay Harekât Başkanlığı Eğitim Dairesi Başkanı idi. Yani Konferansı düzenleyen daire başkanı idi, Konuşmacı hocamızın İ.Ü. İktisat Fak. Öğt. Üyesi ve eski Ulaştırma Bakanlarımızdan olduğunu söyledi ve birkaç cümle ile dinleyicilere tanıttı.

 Gafletteki yöneticilerin Anayasayı İhlal bütçelerinin 5. Sayfasında şöyle bir giriş yazısı vardır.

Sayın Ertuğrul Bey Kardeşim.

İncelenmek üzere bana gönderdiğiniz broşürü dikkatle okudum. DENK bütçe anlayışı üzerinde değerli, bir belgedir. Atatürk’ümüzüm enflasyondan nefretini açıkça göstermektedir Atatürk’ün ekonomik uygulamalarını Ankara’dakiler unutmuşlar. Her yaptıkları da bunun için ülkeyi kötüye götürüyor. Çalışmaya devam sevgi ile gözlerinizden öperim.(2)

7 Ağustos 2001

Prof. Dr. Mustafa Aysan

(İstanbul İktisat Fakültesi( E) Öğretim Üyelerinden Eski Ulaştırma Bakanı)

Bu kadar mı hayır. Adı geçen kitabımızın 44. Sayfasındaki kaynakçada aynen şunlar var.

Kaynakça5: Pof Dr. Mustafa Aysan’ın 1986 yılında genelkurmay Başkanlığında verdiği” Atatürk Dönemi Ekonomisi” adlı konferans notlarından”

Ayrıca kitabımıza  “ ENFLASYON İÇİN GÖRÜŞ VE ELEŞTİRİLER” diye bir bölüm ekledim. O bölümde de hocamızın şu görüşü yer almıştır. S.135. 

1990 lı yıllarda yapılan bütçelerin tümü 1/3 oranında açıktır. Ve enflasyon açık bütçelerle önlenememiştir. Hükümetler DENK bütçe yapmanın yolunu bulmadıkça, enflasyonun önlenmesi olanaksızdır. Temel ekonomi kitapları böyle yazıyor.

Uzun yıllar süren enflasyonun toplumsal maliyeti çok yüksektir. Ve bu yüksek maliyet mutlaka ödenecektir. Biz toplum olarak bunun yüksek bedelini 40 yıldır ödüyoruz. Yeni, hükümet bütçe harcamalarını 1/5 oranında kesilmesini sağlamalıdır. Bunun yolu tahmin edildiğinden daha kolaydır.(30 Mart v1996 tarihli Son Havadis Gazetesi)

Prof. Dr. Mustafa Aysan

İstanbul Ü. İktisat Fak. ( E) Öğ. Üyesi

Eski Ulaştırma bakanlarından

Dikkat edilirse keskin ve kesin DENK bütçe görüşlerini 1999 dan evvel yazmıştır. İki kitabını ise:  Atatürk Dönemi Ekonomi Politikaları, 2014, İstanbul. Ve 18. Enflasyonsuz Türkiye, İstanbul, 2016.  Kitaplarını 2014 ve 2016 da yazmıştır. Hocamız bütçe işinde Atatürk yolu olan den bütçeyi Ankara’daki görevlilerin  izlememelerini ağır bir dille eleştirmektedir. Kullandığı ağı dil ise şudur:

“Atatürk’ün ekonomik uygulamalarını Ankara’dakiler unutmuşlar. Her yaptıkları da bunun için ülkeyi kötüye götürüyor”

 

Hocamızla helalleştik ve ebedi hayatına uğurladık. Ama DENK bütçeye henüz varamadık.  Denk bütçe taraftarları ve Cumhuriyetimizin ilelebet muhafızı ve müdafileri olarak denk bütçe limanına Türkiye Cumhuriyeti gemisini yanaştırmadan köprü üstü'ndeki(3) görevimiz sürecektir. Atatürk’ün yolu, bilimim yolu komşun açken sen tok yatma diyen yüce Müslümanlık dinimizin yolu DENK bütçe yoluna girmeden görevimiz bitmeyecektir.

 

  1. Op. Dr. Aytekin Ertuğrul: Denk Bütçe ve Cumhuriyet. Togan yayınları. 2023. İst. S 189
  2. Op. Dr. Aytekin Ertuğrul: Gafletteki yöneticilerin Anayasayı İhlal bütçeleri. S 5, S44  ve S137

                     3 Köprü Üstü: Gemilerin kaptanlarca / komutanlarca idare edildiği yer

 

NOT: Bu hafta siyasi yazı yazamadım. BU hafta Prof. Dr. Mustafa Aydın Aysan hocamızı analım. Onun muazzam DENK bütçe mücadelesi Müslüman Türk milletini de salaha ulaştıracaktır. Yerim yetmedi aştım ama affınıza maruzdur.